شباهت و تفاوت های ازدواج دائم و موقت

ازدواج در حقوق ایران به دو قسمت ازدواج دائم و ازدواج موقت (نکاح مُنقَطِع) تقسیم می‌شود. عقد نکاح را می‌توان از مهم‌ترین عقود، در روابط میان افراد دانست. عقد نکاح، میان زن و مرد منعقد می‌شود و آنها را به زوجیت یکدیگر در می‌آورد. فرق ازدواج دائمی با ازدواج موقت، در شش مورد می‌باشد که در ادامه مقاله، قصد داریم در خصوص تفاوت عقد دائم و عقد موقت صحبت کنیم.

» ازدواج دائم

ازدواج را نکاح و زواج نیز می‌گویند. نکاح عقدی است که به موجب آن زن و مردی، به منظور تشکیل خانواده و شرکت در زندگی، با هم متحد می شوند. نکاح از عقودی است که جنبه مالی و غیرمالی هر دو را داراست. زیرا، از طرفی، در اثر عقد نکاح مرد موظف می شود که نفقه زن و سایر اعضای خانواده را بپردازد و مالی را به عنوان مهریه به زن بدهد، و از سوی دیگر، زن و مرد مکلف می شوند که برای تشیید مبانی خانواده و تربیت فرزندان با هم همکاری کنند.

» ازدواج موقت

کسانی که نمی توانند پیمان زناشویی دائم ببندند و بار مسئولیت های سنگین ناشی از آن را به دوش بکشند عقد منقطع راه سالم و سهل و ساده ای برای ارضاء غریزه جنسی پیش پای آنان می گشاید. همچنین از عقد موقت یا صیغه می توان به عنوان یک دوره آزمایشی برای رسیدن به نکاح دائم استفاده کرد.

» شباهت و تفاوت ازدواج دائم و موقت

ازدواج موقت از بسیاری جهات مانند ازدواج دائم است. شرایط و موانع ازدواج موقت همان است که در ازدواج دائم آمده است، به استثنای آنچه ذیلا گفته خواهد شد. آثار آن هم اصولا، جز در مورد نفقه و ارث، همان آثار نکاح دائم است؛ به ویژه از لحاظ اولاد تفاوتی بین نکاح دائم و نکاح منقطع نیست و فرزند ناشی از این نکاح از کلیه حقوق فرزند ناشی از نکاح دائم برخوردار است. تفاوت عمده ازدواج دائم و موقت در امور زیر است:

1) تعیین مدت در عقد دائم و موقت

تعیین مدت در نکاح منقطع شرط لازم است. ماده 1075 قانون مدنی در این باره می گوید:

پس اگر مدت در نکاح منقطع ذکر نشود، بی‌شک نکاح منقطع واقع نخواهد شد. اما آیا نکاح اساسا باطل است یا نه؟ مساله اختلافی است. بنابر قول گروهی از فقهای امامیه، نکاح به صورت دائم واقع خواهد شد، زیرا لفظ ایجاب می‌تواند مفید نکاح دائم یا منقطع باشد و فقط ذکر مدت است که آن را به متعه اختصاص می‌دهد و اگر مدت ذکر نشده باشد، برای عقد دائم خواهد بود. پس اگر اولی منتفی باشد دومی تحقق خواهد یافت. به علاوه اصل در عقد صحت است و فساد برخلاف اصل می‌باشد.

2) تعیین مهریه در ازدواج دائم و موقت

 تعیین مهر از شرایط اساسی نکاح منقطع است و در این گونه نکاح، بر خلاف نکاح دائم، عدم ذکر مهر در عقد موجب بطلان است.

ماده 1095 قانون مدنی:

ماده 1087 قانون مدنی:

3) نفقه زن در نکاح دائم و موقت

در نکاح منقطع شوهر ملزم به دادن نفقه به زن خود نیست، مگر اینکه دادن نفقه شرط شده یا عقد مبنی بر آن جاری شده باشد، یعنی انفاق به زن قبل از عقد مورد توافق طرفین واقع و بنای زوجین در زمان عقد بر آن باشد.

ماده 1113 قانون مدنی:

ماده 1106 قانون مدنی:

4) جدایی زوجین در عقد دائم و موقت

در نکاح منقطع مقررات طلاق اجرا نمی شود و جدائی زن و شوهر با انقضا یا بذل مدت یا فسخ نکاح تحقق می یابد. بنابراین طلاق و آنچه در قانون مدنی راجع به آن آمده است ویژه نکاح دائم است.

ماده 1120 قانون مدنی:

ماده 1139 قانون مدنی:

5) عده زن در نکاح موقت و دائم

عده زوجه منقطعه پس از جدایی از شوهر (در غیر زن آبستن) دو طهر است، اعم از اینکه جدایی به علت فسخ نکاح یا انقضا یا بذل مدت باشد، در حالی که عده طلاق یا فسخ در نکاح دائم سه طهر است.

ماده 1150 قانون مدنی:

ماده 1151 قانون مدنی:

ماده 1152 قانون مدنی:

6) ارث زوجین در ازدواج دائم و ازدواج موقت

در نکاح منقطع زن و شوهر از یکدیگر ارث نمی‌برند.

ماده 940 قانون مدنی:

ماده 1077 قانون مدنی: