درخواست طلاق از طرف زن

درخواست طلاق از طرف زن با توجه به مفهوم شرعی آن، به‌عنوان مکروه‌ترین حلال حکم خداوند در نظام شرعی اسلامی مطرح است و همواره توصیه بر عدم انجام آن شده است. اما در برخی موارد، شرایط زندگی مشترک زوجین به گونه‌ای دشوار و غیر قابل تحمل می‌شود که راه حلی جز طلاق و جدایی نمی‌تواند به‌عنوان راه حل موثر برای اصلاح شرایط باشد.

در قانون مدنی، شرایطی برای درخواست طلاق از طرف زن تعریف شده است که به‌صورت محدود شامل چهار مورد زیر می‌باشد: 1- وکالت در طلاق اعم از وکالت مشروط و مطلق، 2- عدم پرداخت نفقه از سوی زوج و ناتوانی در پرداخت نفقه، 3- عسر و حرج زوجه، 4- غیبت شوهر بیش از چهار سال. این شرایط می‌توانند به‌عنوان مواردی که زنان می‌توانند برای درخواست طلاق استفاده کنند، در مراجع قضایی مطرح شوند.

با این حال، در مقایسه با درخواست طلاق از سوی مردان، تفاوت آشکاری در درخواست طلاق از طرف زنان وجود دارد. به‌عنوان مثال، مردان بدون ذکر دلیل، قادر به طلاق دادن همسر خود هستند، اما پذیرش دادخواست طلاق از سوی زنان، تنها در موارد تصریح شده در قانون مدنی امکان‌پذیر است.

با توجه به اهمیت این مساله، در این مقاله، به بررسی مفهوم طلاق از طرف زن پرداخته و سپس، موارد حق طلاق زن که به صورت پراکنده در برخی از مواد قانون مدنی مورد تصریح قرار گرفته، تحلیل خواهند شد. در نهایت، شرایط دادخواست طلاق از طرف زن نیز بررسی و مورد بررسی قرار خواهد گرفت.

[مقاله مرتبط: طلاق در دوران عقد از طرف زن ]

» شرایط طلاق از طرف زن

ماده 1133 قانون مدنی بیان می‌دارد که مرد می‌تواند با رعایت شرایط مقرر در قانون، با مراجعه به دادگاه، درخواست طلاق همسرش را ارائه کند. اما در برخی شرایط، تحمل زندگی مشترک برای زن ممکن نیست و مخالفت همسر با طلاق می‌تواند به زوجه و زندگی مشترک آسیب بزند. به همین دلیل، قانونگذار امکان درخواست طلاق از سوی زن را در موارد محدودی مورد قبول قرار داده است.

تبصره ماده 1133 قانون مدنی بیان می‌کند که زن نیز می‌تواند با رعایت شرایط مقرر در مواد 1119، 1129 و 1130 قانون مدنی، از دادگاه درخواست طلاق کند. علاوه بر این، ماده 1029 قانون مدنی نیز حق طلاق از طرف زن را در یک حالت خاص پیش‌بینی می‌کند. بنابراین، طبق این مواد، زن نیز می‌تواند در برخی شرایط، درخواست طلاق از همسر خود را ارائه دهد.

طلاق از سوی زن با رعایت ضروریات و شرایطی که به عنوان مجوز و حق طلاق شناخته می‌شوند، امکان‌پذیر است. ماده‌های مختلفی در قانون مدنی برای طلاق از سوی زن ذکر شده‌اند و بر اساس شرایط خاص، زوجه می‌تواند از دادگاه دادخواست طلاق بدهد.

ماده ۱۰۲۹ قانون مدنی بیان می‌کند که در صورتی که مرد به مدت چهار سال کامل غایب و مفقودالاثر باشد، زن اختیار دارد تقاضای طلاق کند و در این صورت با رعایت شرایط ماده ۱۰۲۳، قاضی مربوط به پرونده، حکم طلاق را صادر می‌کند.

ماده ۱۱۲۹ قانون مدنی بیان می‌کند که در صورتی که شوهر از پرداخت نفقه خودداری کند و عدم امکان اجرای حکم محکمه و الزام او به دادن نفقه، زن می‌تواند برای طلاق به حاکم ذی‌صلاح مراجعه کند و حاکم شوهر را مجبور به طلاق می‌کند. این مورد در صورت ناتوانی شوهر از دادن نفقه نیز به کار می‌رود.

ماده ۱۱۳۰ قانون مدنی بیان می‌کند که در صورتی که دوام ازدواج باعث عسر و حرج زن شود، او می‌تواند به حاکم شرع مراجعه کند و دادخواست طلاق دهد. در صورتی که عسر و حرج مذکور در محکمه ثابت شود، دادگاه می‌تواند زوج را مجبور به طلاق کند و اگر اجبار قابل انجام نباشد، طلاق زن به اذن و اختیار حاکم شرع طلاق گرفته می‌شود.

علاوه بر این، طلاق از سوی زن در صورتی هم ممکن است که یکی از شروط ضمن عقد ازدواجی که به امضای زن و مرد رسیده است ولی انجام نشده باشد. به طور کلی باید گفت که در برخی موارد و شرایط، زن هم قادر است تقاضای طلاق بدهد، حتی اگر شوهر او با طلاق مخالف باشد.

[مقاله مرتبط: مهریه عندالمطالبه و مهریه عندالاستطاعه چیست؟ ]

» مراحل طلاق از طرف زن

برای طلاق از طرف زن باید مراحل مشخصی را طی کرد. ابتدا باید در سامانه تصمیم ثبت نام کرد و پس از آن در جلسات مشاوره شرکت کرد. سپس برای طلاق، دادخواست طلاق باید به دادگاه خانواده تقدیم شود. در جلسه دادرسی، دلایل مطرح شده در دادخواست بررسی و در صورت قبول، حکم طلاق صادر می‌شود. در صورت نیاز، طرفین می‌توانند برای تجدید نظر در رای دادگاه تقاضا کنند و در صورت لزوم، با تقاضای فرجام خواهی به دیوان عالی کشور مراجعه کنند.

بعد از صدور حکم قطعی طلاق، طرفین باید به یکی از دفاتر طلاق و ازدواج مراجعه کرده و صیغه طلاق را جاری کنند. همچنین برای طلاق از طرف زن، باید فرم‌های خاصی را پر کرده و تقدیم به دادگاه یا دفاتر خدمات قضایی کرد.

[مقاله مرتبط: تمکین چیست؟ ]

» قانون جدید مهریه

ماده ۲۲ قانون حمایت خانواده بیان می‌کند که در صورتی که مهریه زوجه بیش از ۱۱۰ سکه باشد، پرداخت آن به تمکن مالی زوج وابسته است. مهریه متعارف در این قانون ۱۱۰ سکه بهار آزادی است که زوج موظف است آن را پرداخت کند و در صورتی که مهریه بیشتر از این مقدار باشد، دادگاه باید تمکن مالی مرد را بررسی کند تا تصمیم بگیرد که آیا زوج می‌تواند مهریه بیشتر را پرداخت کند یا خیر.

اگر مرد توانایی پرداخت مهریه بیشتر را ندارد، دادگاه می‌تواند تصمیم بگیرد که او را زندانی کند تا به پرداخت مهریه بیشتر بپردازد. اما باید توجه داشت که محاسبه مهریه باید با رعایت مقررات مربوط به محاسبه آن با نرخ روز انجام شود.

ماده ۲۲ قانون حمایت خانواده ۱۳۹۱:

[مقاله مرتبط: تعدیل اقساط مهریه توسط زوج ]

+ موارد طلاق از طرف زن

قانون مدنی در مواد 1119، 1129 و 1130، مواردی را برای طلاق از طرف زن پیش‌بینی کرده است که در بخش‌های قبل توضیح داده شد. این موارد شامل وکالت در طلاق برای زوجه، عدم پرداخت نفقه از سوی زوج یا ناتوانی در پرداخت نفقه، عسر و حرج زوجه می‌باشد. همچنین طبق ماده 1029 قانون مدنی، یکی از دلایل دیگر طلاق به تقاضای زن، غیبت شوهر است که در صورت حصول شرایط، زن می‌تواند درخواست طلاق را ارائه دهد. در صورتی که زن درخواست طلاق دهد و شوهر هم راضی نباشد، باز هم دادگاه می‌تواند حکم به طلاق را صادر کند.

1) طلاق از طرف زن با داشتن حق طلاق (وکالت در طلاق)

در صورتی که زن حق طلاق داشته باشد، برای اقدام به طلاق باید وکیلی را به عنوان نماینده خود انتخاب کند. این وکیل باید دارای سه شرط زیر باشد: بلاعزل بودن، حق توکیل به غیر و حق اسقاط تجدیدنظرخواهی و فرجام‌خواهی داشته باشد. بلاعزل بودن به این معنی است که زوج نتواند وکالت را لغو کند. حق توکیل به این معنی است که زن باید دارای حق باشد که به جای همسرش، به یک وکیل پایه یک دادگستری وکالت دهد. همچنین، حق اسقاط به این معنی است که زن حق اعتراض به رأی را نداشته باشد.

بنابراین، اگر زن دارای حق طلاق باشد و شرایط فوق رعایت شود، می‌تواند به مراجع قضایی مراجعه کند و با وکیل خود، درخواست طلاق را اقدام کند. لازم به ذکر است که حق طلاق زوجه باید به صورت رسمی و در دفتر ثبت اسناد رسمی تنظیم شده باشد و در صورتی که به صورت شفاهی یا در منزل و به صورت غیر رسمی صورت گرفته باشد، اعتباری ندارد، حتی اگر به امضای دو شاهد هم رسیده باشد.

ماده 1119 قانون مدنی:

2)  طلاق از طرف زن به علت عدم پرداخت نفقه

ماده 1129 قانون مدنی، عدم پرداخت نفقه یا عجز از پرداخت نفقه را به عنوان یکی از موارد طلاق از طرف زن پیش‌بینی می‌کند. طبق این ماده، در صورتی که شوهر از دادن نفقه استنکاف کند و یا به دلیل عجز ناتوان در پرداخت نفقه باشد و حکم محکمه برای اجرای پرداخت نفقه به او صادر نشود، زن می‌تواند به حاکمیت مراجعه کرده و درخواست طلاق را به علت عدم پرداخت نفقه یا عجز از پرداخت نفقه ارائه کند. در این صورت، حاکم می‌تواند شوهر را به اجبار به طلاق از همسرش ملزم کند.

بنابراین، طبق ماده 1129 قانون مدنی، فرقی بین استنکاف شوهر از پرداخت نفقه و عجز شوهر در پرداخت نفقه وجود ندارد و هر دو مورد، به عنوان یکی از موارد طلاق از طرف زن در نظر گرفته می‌شوند.

ماده ۱۱۲۹ قانون مدنی:

3) طلاق از طرف زن به علت عسر و حرج زوجه

ماده 1130 قانون مدنی، طلاق از طرف زن به علت عسر و حرج زوجه را پیش‌بینی می‌کند. بر اساس این ماده، عسر و حرج به معنای “وضعیتی است که ادامه زندگی برای زوجه با مشقت همراه شده و تحمل آن مشکل باشد”.

موارد عسر و حرج شامل:

1- ترک زندگی خانوادگی توسط زوج به مدت حداقل شش ماه متوالی یا نه ماه متناوب در طول یک سال بدون عذر موجه،

2- اعتیاد زوج به مواد مخدر و یا مشروبات الکلی،

3- محکومیت قطعی زوج به حبس پنج سال یا بیشتر،

4- ضرب و شتم یا هرگونه سو استفاده مستمر زوج،

5- ابتلا زوج به بیماری‌های صعب العلاج روانی، ساری، یا هر عارضه صعب العلاج دیگری که زندگی مشترک را مختل کند.

لازم به ذکر است که مصادیق عسر و حرج در قانون مدنی، حصری نیستند و اثبات عسر و حرج زوجه به روش‌های دیگر نیز، از موارد طلاق از طرف زن محسوب می‌شود.

ماده ۱۱۳۰ قانون مدنی:

4) طلاق از طرف زن به علت غیبت شوهر

ماده 1029 قانون مدنی، طلاق از طرف زن به علت غیبت شوهر را پیش‌بینی می‌کند. طبق این ماده، اگر شخصی برای چهار سال تمام مفقود الاثر باشد، همسر او می‌تواند درخواست طلاق کند و با رعایت ماده 1023، حاکمیت می‌تواند او را از همسرش طلاق دهد.

در صورتی که زوج برای چهار سال متوالی غایب بوده و هیچ خبری از وی در دسترس نباشد، صدور حکم طلاق و اجرای آن، به رعایت تشریفاتی منوط است. این تشریفات شامل درج آگهی در یکی از روزنامه‌های محلی و یکی از روزنامه‌های کثیرالانتشار برای سه بار متوالی و گذشت یک سال از آخرین آگهی است.

بنابراین، غیبت شوهر به مدت چهار سال متوالی، با رعایت تشریفات مقرر در قانون، از موارد طلاق از طرف زن محسوب می‌شود.

ماده ۱۰۲۹ قانون مدنی:

» وکیل برای طلاق از طرف زن در مشهد

با توجه به اینکه حق طلاق به صورت پیش‌فرض با آقا است، طلاق از طرف زن یکی از سخت‌ترین نوع طلاق در کشور ما محسوب می‌شود. در پرونده‌های طلاق از طرف زن، به دلیل پیچیدگی‌های بسیاری که وجود دارد، حضور وکیل ضروری است.

وکیل طلاق در مشهد از طرف زن باید تخصص کافی در زمینه پرونده‌های خانواده داشته باشد و سابقه وکالت در چنین پرونده‌هایی را به تعداد کافی در کارنامه‌اش داشته باشد. در غیر این صورت، مسیر پرونده برای زن سخت‌تر خواهد بود. یک وکیل طلاق از طرف زن ماهر و با تجربه، تاثیر بسیاری در روند پرونده خواهد داشت.

در صورتی که پرونده طلاق از طرف زن در مشهد پیگیری می‌شود، بهتر است از وکیل طلاق از طرف زن در مشهد که بهترین وکیل مشهد است کمک گرفت. با توجه به کوتاه نبودن مدت زمان پرونده‌های طلاق از طرف زوجه، حضور وکیل در این پرونده‌ها بسیار ضروری است و می‌تواند به شما در برقراری حقوقی خود کمک کند.

تفاوت طلاق توافقی با طلاق یکطرفه در چیست؟

طلاق توافقی و طلاق یکطرفه دو نوع طلاق در حقوق خانواده هستند که تفاوت‌های مهمی با یکدیگر دارند.

طلاق یکطرفه، طلاقی است که توسط یکی از طرفین اعلام می‌شود و بدون رضایت طرف دیگر اتفاق می‌افتد. در این نوع طلاق، طرفی که طلاق را می‌خواهد، باید به دادگاه مواردی مانند عدم توانایی به ادامه زندگی مشترک، خیانت، سوءرفتار، ضرر و زیان جدی و… را برای اثبات دلایل خود ارائه دهد. برخلاف طلاق توافقی، در این نوع طلاق، طرف دیگر حق رد و یا پذیرش طلاق را ندارد و برای صدور حکم طلاق، مسائلی مانند دلایل قانونی و اثبات آن‌ها، تعهدات مالی و تعهدات نسبت به فرزندان باید به دادگاه اثبات شود.

از طرفی، طلاق توافقی، طلاقی است که با رضایت و توافق هر دو طرف اتفاق می‌افتد. در این نوع طلاق، دلایل و شرایط طلاق، به صورت توافقی و بدون نیاز به اثبات در دادگاه تعیین می‌شوند. طرفین برای رسیدن به توافق، معمولاً با هم مذاکره می‌کنند و شرایطی مانند تقسیم دارایی‌ها، نحوه پرورش فرزندان و… را مشخص می‌کنند. در طلاق توافقی، طرفین می‌توانند شرایط مورد نظر خود را به صورت متقابل پیشنهاد دهند و برای رسیدن به توافق، تغییراتی را در این شرایط ایجاد کنند.

در کل، تفاوت اصلی بین طلاق توافقی و طلاق یکطرفه، در رضایت یا عدم رضایت طرفین است. در طلاق توافقی، طرفین با هم توافق دارند و در طلاق یکطرفه، طرفی که طلاق را می‌خواهد، بدون نیاز به رضایت دیگر طرف، طلاق را اعلام می‌کند.

[مقاله مرتبط: طلاق به دلیل کراهت زوجه ]