قانون مدنی
قانون مدنی ، قانونی است که روابط شخصی و خصوصی میان شهروندان را تنظیم میکند. همه انسانها اعم از زن و مرد، بزرگسال و خردسال، پیر و جوان دارای حقوق و تکالیفی هستند که به آنها اجازه میدهد در جامعه در کنار هم زندگی کنند. قانون مدنی را میتوان عمومی ترین قانون موجود در کشور دانست. به این معنی که بسیاری از قواعد و چهارچوب های مربوط به روابط، منافع و اقدامات اشخاص و مجموعهها در آن آورده شده است. بنابراین به بررسی حقوق مدنی و قانون مدنی خواهیم پرداخت.
حقوق مدنی چیست؟
هر شخصی به عنوان یک موجود که در عالم طبیعت میتواند وجود داشته باشد، دارای حقوق و تکالیفی است. اصولا تعیین این حقوق و تکالیف، امری قانونی بوده و توسط قانونگذار در قالب قوانین مختلف وضع شده است. اگرچه عرف هر جامعه نیز میتواند در تعیین حقوق و تکالیف اشخاص نقش داشته باشد. یکی از این قوانین که بهطور مبسوط به تعیین و بررسی حقوق انسانها و احکام و قواعد ویژه آنها پرداخته است، قانون مدنی است و حقوقی که از این قانون نشأت میگیرد تحت عنوان حقوق مدنی نام برده میشود.
در حقوق مدنی، صحبت از فرد است و حقوقی که وی در تعامل با دیگران از آن برخوردار میباشد . در تمامی کشورهای جهان، حقوق مدنی شهروندان نقش قابل توجهی در سلسله مراتب قواعد حقوقی ایفا مینماید.
قانون مدنی چیست؟
قانون مدنی ایران تجلی پیوند سنت و مدرنیته است و بهخوبی بین قواعد حقوق بومی (فقه اسلامی) و نظامهای حقوقی پیشرفته، سازگاری ایجاد کرده؛ این قانون از یک سو، بر پایه قواعد و فقه امامیه و از سوی دیگر بر مبنای نهادهای حقوقی جدید (قانون مدنی فرانسه) استوارشده است؛ اما نقش این دو منبع در ساختار قانون مدنی ایران، یکسان نیست.
برخی از مواد قانون مدنی فرانسه به دلیل عدم مغایرت با فقه اسلامی عیناً وارد قانون مدنی شده است، اما محتوای بسیاری از مواد اقتباسشده از قانون مدنی فرانسه برای انطباق با فقه امامیه، با دقت و مهارت تغییر دادهشده است.
همچنین بخش عمده ای از مواد قانون، به ویژه در فصل مربوط به عقود معین، عیناً از فقه امامیه اقتباسشده است. در نظام حقوقی ایران نیز قانون مدنی روابط افراد با یکدیگر را در حوزه های مختلف تنظیم نموده است.
قانون مدنی کشورهای مختلف معمولاً قدمت زیادی دارد و به عنوان پیکره اصلی حقوق خصوصی کشور کمتر دستخوش تغییرات عمده میشوند. وظیفه اصلی این قانون تنظیم روابط قراردادی و خارج از قرارداد اشخاص جامعه است، اما در عمل سایر شاخههای حقوق را نیز تحت تأثیر قرار میدهد.
این قانون در 18 اردیبهشت سال 1307 تصویب و پس از پیروزی انقلاب اسلامی یکسری اصلاحات اساسی در آن انجام شده است تا با معیارهای نظام اسلامی مطابقت داشته باشد. جالب است بدانید بخش قابل توجهی از قانون مدنی ایران و اغلب کشورها از قانون مدنی فرانسه و بلژیک الگوبرداری شده است.
موضوعات قانون مدنی
قانون مدنی به لحاظ موضوعی شامل 8 بخش مهم است که بصورت زیر دسته بندی میشود:
مدنی 1 : شامل قوانین اموال، اشیا، معادن مالکیت، اِنتفاع، اِرتفاق و …
مدنی 2 : شامل کلیات اشخاص، تابعیت، اسناد سجل احوال، اقامتگاه و …
مدنی 3 : شامل انواع عقد و تعهدات، معاملات، اکراه، اثرات، شروط و …
مدنی 4 : شامل ضمان، اتلاف، غصب، استیفا و …
مدنی 5 : شامل حقوق خانواده، نکاح، جهیزیه، طلاق، ازدواج موقت و …
مدنی 6 : شامل عقود معین، ضمان درک، خیارات و …
مدنی 7 : شامل عقود معین، جعاله، عاریه، قرض، رهن، کفالت و …
مدنی 8 : شامل ارث، وصیت و …
در صورت تمایل جهت مشاوره حقوقی فوری از طریق لینک زیر اقدام نمایید:
مشاوره حقوقی با وکیل پایه یک دادگستری
لیست کامل ۱۳۳۵ ماده قانون مدنی
مجموعه وکیل VIP شامل، وکیل خانواده (اثبات زوجیت، انکار زوجیت، اثبات نسب، نفی نسب، اثبات کفالت، اثبات رجوع، ثبت واقعه رجوع، ثبت واقعه طلاق، اجازه ازدواج، الزام به بذل مدت، الزام به ثبت ازدواج، قانون مدنی، استرداد جهیزیه، اعلام تمکین)، وکیل ملکی (اثبات مالکیت، اثبات وقفیت، اثبات تولیت موقوفه، اثبات شراکت، اثبات حق ارتفاق و انتفاع، اثبات نسق زارعانه، اثبات حریم ملک، خلع ید، تسلیط ید، قلع و قمع مستحدثات و نزع اشجار)، ارث (دعاوی مربوط به وصیت، اثبات وصیت تملیکی، اخراج ثلث، تنفیذ وصیت نامه، رد وصیت نامه، تحویل موصی به، عزل وصی از وصایت)، وکیل امور حسبی (اثبات کفالت، حکم کفالت و سرپرستی، صدور حکم رشد، صدور حکم حجر، رفع حجر)، وکیل طلاق، وکیل کیفری، وکیل حقوقی و … که همگی در حوزه خود متخصص می باشند.
-
ماده 45 قانون مدنی
در موارد فوق حق اِنتِفاع را فقط درباره شخص یا اشخاصی میتوان برقرار کرد که در حین ایجاد حق مزبور وجود داشته باشند ولی ممکن است حق اِنتِفاع تَبعاً برای کسانی هم که در حین عقد به وجود نیامدهاند برقرار…
متن کامل ماده -
ماده 44 قانون مدنی
در صورتی که مالک برای حق اِنتِفاع مدتی معین نکرده باشد حَبس مطلق بوده و حق مزبور تا فوت مالک خواهد بود مگر اینکه مالک قبل از فوت خود رجوع کند. « ماده 45 قانون مدنیماده 43 قانون مدنی »…
متن کامل ماده -
ماده 43 قانون مدنی
اگر حق اِنتِفاع عبارت از سکونت در مَسکنی باشد سُکنی یا حق سکنی نامیده می شود و این حق ممکن است به طریق عُمری یا به طریق رُقبی برقرار شود. « ماده 44 قانون مدنیماده 42 قانون مدنی »
متن کامل ماده -
ماده 42 قانون مدنی
رُقبی حق اِنتِفاعی است که از طرف مالک برای مدت معینی برقرار میگردد. « ماده 43 قانون مدنیماده 41 قانون مدنی »
متن کامل ماده -
ماده 41 قانون مدنی
عُمری حق اِنتِفاعی است که به موجب عقدی از طرف مالک برای شخص به مدت عُمر خود یا عمر مُنتَفِع و یا عمر شخص ثالثی برقرار شده باشد. « ماده 42 قانون مدنیماده 40 قانون مدنی »
متن کامل ماده -
ماده 40 قانون مدنی
حَقِ اِنتِفاع عبارت از حقی است که به موجب آن شخص میتواند از مالی که عِین آن ملک دیگری است یا مالک خاصی ندارد استفاده کند. « ماده 41 قانون مدنیماده 39 قانون مدنی »
متن کامل ماده -
ماده 39 قانون مدنی
هر بنا و درخت که در روی زمین است و همچنین هر بنا و حَفری که در زیر زمین است مِلک مالک آن زمین محسوب میشود مگر اینکه خلاف آن ثابت شود. « ماده 40 قانون مدنیماده 38 قانون مدنی…
متن کامل ماده -
ماده 38 قانون مدنی
مالکیت زمین مستلزم مالکیت فضای مُحاذی آن است تا هر کجا بالا رَوَد و همچنین است نسبت به زیر زمین بِالجُمله مالک حق همه گونه تصرف در هوا و قَرار دارد مگر آنچه را که قانون استثناء کرده باشد. «…
متن کامل ماده -
ماده 37 قانون مدنی
اگر مُتَصَرِف فعلی اِقرار کند که ملک سابقاً مال مُدَعی او بوده است در این صورت مُشارٌاِلَیه نمیتواند برای رد ادعای مالکیت شخص مزبور به تصرف خود استناد کند مگر اینکه ثابت نماید که ملک به ناقِل صحیح به او…
متن کامل ماده -
ماده 36 قانون مدنی
تصرفی که ثابت شود ناشی از سبب مُمَلِک یا ناقِل قانونی نبوده معتبر نخواهد بود. « ماده 37 قانون مدنیماده 35 قانون مدنی »
متن کامل ماده