قانون مدنی
قانون مدنی ، قانونی است که روابط شخصی و خصوصی میان شهروندان را تنظیم میکند. همه انسانها اعم از زن و مرد، بزرگسال و خردسال، پیر و جوان دارای حقوق و تکالیفی هستند که به آنها اجازه میدهد در جامعه در کنار هم زندگی کنند. قانون مدنی را میتوان عمومی ترین قانون موجود در کشور دانست. به این معنی که بسیاری از قواعد و چهارچوب های مربوط به روابط، منافع و اقدامات اشخاص و مجموعهها در آن آورده شده است. بنابراین به بررسی حقوق مدنی و قانون مدنی خواهیم پرداخت.
حقوق مدنی چیست؟
هر شخصی به عنوان یک موجود که در عالم طبیعت میتواند وجود داشته باشد، دارای حقوق و تکالیفی است. اصولا تعیین این حقوق و تکالیف، امری قانونی بوده و توسط قانونگذار در قالب قوانین مختلف وضع شده است. اگرچه عرف هر جامعه نیز میتواند در تعیین حقوق و تکالیف اشخاص نقش داشته باشد. یکی از این قوانین که بهطور مبسوط به تعیین و بررسی حقوق انسانها و احکام و قواعد ویژه آنها پرداخته است، قانون مدنی است و حقوقی که از این قانون نشأت میگیرد تحت عنوان حقوق مدنی نام برده میشود.
در حقوق مدنی، صحبت از فرد است و حقوقی که وی در تعامل با دیگران از آن برخوردار میباشد . در تمامی کشورهای جهان، حقوق مدنی شهروندان نقش قابل توجهی در سلسله مراتب قواعد حقوقی ایفا مینماید.
قانون مدنی چیست؟
قانون مدنی ایران تجلی پیوند سنت و مدرنیته است و بهخوبی بین قواعد حقوق بومی (فقه اسلامی) و نظامهای حقوقی پیشرفته، سازگاری ایجاد کرده؛ این قانون از یک سو، بر پایه قواعد و فقه امامیه و از سوی دیگر بر مبنای نهادهای حقوقی جدید (قانون مدنی فرانسه) استوارشده است؛ اما نقش این دو منبع در ساختار قانون مدنی ایران، یکسان نیست.
برخی از مواد قانون مدنی فرانسه به دلیل عدم مغایرت با فقه اسلامی عیناً وارد قانون مدنی شده است، اما محتوای بسیاری از مواد اقتباسشده از قانون مدنی فرانسه برای انطباق با فقه امامیه، با دقت و مهارت تغییر دادهشده است.
همچنین بخش عمده ای از مواد قانون، به ویژه در فصل مربوط به عقود معین، عیناً از فقه امامیه اقتباسشده است. در نظام حقوقی ایران نیز قانون مدنی روابط افراد با یکدیگر را در حوزه های مختلف تنظیم نموده است.
قانون مدنی کشورهای مختلف معمولاً قدمت زیادی دارد و به عنوان پیکره اصلی حقوق خصوصی کشور کمتر دستخوش تغییرات عمده میشوند. وظیفه اصلی این قانون تنظیم روابط قراردادی و خارج از قرارداد اشخاص جامعه است، اما در عمل سایر شاخههای حقوق را نیز تحت تأثیر قرار میدهد.
این قانون در 18 اردیبهشت سال 1307 تصویب و پس از پیروزی انقلاب اسلامی یکسری اصلاحات اساسی در آن انجام شده است تا با معیارهای نظام اسلامی مطابقت داشته باشد. جالب است بدانید بخش قابل توجهی از قانون مدنی ایران و اغلب کشورها از قانون مدنی فرانسه و بلژیک الگوبرداری شده است.
موضوعات قانون مدنی
قانون مدنی به لحاظ موضوعی شامل 8 بخش مهم است که بصورت زیر دسته بندی میشود:
مدنی 1 : شامل قوانین اموال، اشیا، معادن مالکیت، اِنتفاع، اِرتفاق و …
مدنی 2 : شامل کلیات اشخاص، تابعیت، اسناد سجل احوال، اقامتگاه و …
مدنی 3 : شامل انواع عقد و تعهدات، معاملات، اکراه، اثرات، شروط و …
مدنی 4 : شامل ضمان، اتلاف، غصب، استیفا و …
مدنی 5 : شامل حقوق خانواده، نکاح، جهیزیه، طلاق، ازدواج موقت و …
مدنی 6 : شامل عقود معین، ضمان درک، خیارات و …
مدنی 7 : شامل عقود معین، جعاله، عاریه، قرض، رهن، کفالت و …
مدنی 8 : شامل ارث، وصیت و …
در صورت تمایل جهت مشاوره حقوقی فوری از طریق لینک زیر اقدام نمایید:
مشاوره حقوقی با وکیل پایه یک دادگستری
لیست کامل ۱۳۳۵ ماده قانون مدنی
مجموعه وکیل VIP شامل، وکیل خانواده (اثبات زوجیت، انکار زوجیت، اثبات نسب، نفی نسب، اثبات کفالت، اثبات رجوع، ثبت واقعه رجوع، ثبت واقعه طلاق، اجازه ازدواج، الزام به بذل مدت، الزام به ثبت ازدواج، قانون مدنی، استرداد جهیزیه، اعلام تمکین)، وکیل ملکی (اثبات مالکیت، اثبات وقفیت، اثبات تولیت موقوفه، اثبات شراکت، اثبات حق ارتفاق و انتفاع، اثبات نسق زارعانه، اثبات حریم ملک، خلع ید، تسلیط ید، قلع و قمع مستحدثات و نزع اشجار)، ارث (دعاوی مربوط به وصیت، اثبات وصیت تملیکی، اخراج ثلث، تنفیذ وصیت نامه، رد وصیت نامه، تحویل موصی به، عزل وصی از وصایت)، وکیل امور حسبی (اثبات کفالت، حکم کفالت و سرپرستی، صدور حکم رشد، صدور حکم حجر، رفع حجر)، وکیل طلاق، وکیل کیفری، وکیل حقوقی و … که همگی در حوزه خود متخصص می باشند.
-
ماده 301 قانون مدنی
کسی که عمداً یا اشتباهاً چیزی را که مستحق نبوده است دریافت کند ملزم است آن را به مالک تسلیم کند. « ماده 302 قانون مدنیماده 300 قانون مدنی »
متن کامل ماده -
ماده 310 قانون مدنی
اگر کسی که مالی به عاریه یا به ودیعه و امثال آنها در دست اوست منکر گردد، از تاریخ انکار در حکم غاصب است. « ماده 311 قانون مدنیماده 309 قانون مدنی »
متن کامل ماده -
ماده 309 قانون مدنی
هرگاه شخصی مالک را از تصرف در مال خود مانع شود بدون آن که خود او تسلط بر آن مال پیدا کند غاصب محسوب نمیشود لیکن در صورت اتلاف یا تسبیب ضامن خواهد بود. « ماده 310 قانون مدنیماده 308…
متن کامل ماده -
ماده 308 قانون مدنی
غَصب اِستیلاء بر حق غیر است به نَحوِ عُدوان، اثبات یَد بر مال غیر بدون مجوز هم در حکم غصب است. « ماده 309 قانون مدنیماده 307 قانون مدنی »
متن کامل ماده -
ماده 307 قانون مدنی
امور ذیل موجب ضمان قهری است: ۱) غصب و آنچه که در حکم غصب است. ۲) اتلاف. ۳) تسبیب. ۴) استیفاء. « ماده 308 قانون مدنیماده 306 قانون مدنی »
متن کامل ماده -
ماده 306 قانون مدنی
اگر کسی اموال غایب یا محجور و امثال آنها را بدون اجازه مالک یا کسی که حق اجازه دارد اداره کند باید حساب زمان تصدی خود را بدهد در صورتی که تحصیل اجازه در موقع مقدور بوده یا تاخیر در…
متن کامل ماده -
ماده 305 قانون مدنی
در مورد مواد فوق صاحب مال باید از عهده مخارج لازمه که برای نگهداری آن شده است برآید مگر در صورت علم متصرف به عدم استحقاق خود. « ماده 306 قانون مدنیماده 304 قانون مدنی »
متن کامل ماده -
ماده 304 قانون مدنی
اگر کسی که چیزی را بدون حق دریافت کرده است خود را محق میدانسته لیکن در واقع محق نبوده و آن چیز را فروخته باشد معامله فضولی و تابع احکام مربوطه به آن خواهد بود. « ماده 305 قانون مدنیماده…
متن کامل ماده -
ماده 303 قانون مدنی
کسی که مالی را من غیر حق دریافت کرده است ضامن عین و منافع آن است، اعم از این که به عدم استحقاق خود عالم باشد یا جاهل. « ماده 304 قانون مدنیماده 302 قانون مدنی »
متن کامل ماده -
ماده 302 قانون مدنی
اگر کسی که اشتباهاً خود را مدیون میدانست آن دین را تادیه کند حق دارد از کسی که آن را بدون حق اخذ کرده است استرداد نماید. « ماده 303 قانون مدنیماده 301 قانون مدنی »
متن کامل ماده