طلاق به دلیل کراهت زوجه زمانی اتفاق میافتد که زن از شوهر ابراز کراهت میکند، لذا مالی را به شوهر بذل میکند تا شوهر در برابر این مال او را طلاق دهد که به این نوع طلاق، طلاق خُلع گفته میشود. البته برای طلاق از طرف زن راههای دیگری مثل اثبات عسر و حرج و یا طلاق توافقی نیز وجود دارد که زوجه میتواند به کمک وکیل طلاق بهترین و سریع راه را انتخاب کند. در ادامه در قالب پرسش و پاسخ به کلیه سوالات مرتبط با این موضوع پاسخ خواهیم داد.
[مقاله مرتبط: عسر و حرج چیست؟ ]
ماده ۱۱۴۶ قانون مدنی:
گرفتن طلاق با بذل مهریه
سوال: بنده 2سال در دوران عقد میباشم و بکارت من توسط آقا به اجبار برداشته شد. زوج به شدت وابسته به مادرش بوده و دخالتهای زیادی در زندگی ما میکرد. زوج امسال دو تا ماشین، خانه و حتی خط موبایلش را به نام مادر و پدرش کرد و بعد درخواست طلاق دادن بعد از اجرای مهریه متوجه شدم اموال رو به صورت صوری انتقال دادن که من شکایت کردم و حکم دو عدد ماشین به صورت معامله صوری با نیت فرار از دین به نفع من شد و البته شکایت خانه و خط موبایل در دادگاه بدوی در جریان است.
آقا بعد از اینکه دیدن دارن اموالشون رو از دست میدن درخواست طلاق رو پس گرفتن و الزام به تمکین شد که رای به نفع ایشان شد. حال با توجه به کراهت زوجه از زوج چگونه میتوانم بدون بخشیدن کامل مهریه درخواست طلاق دهم؟ یا رضایت زوج برای بخشش مهریه شرط هست؟
البته من شکایت ترک انفاق از زوج کردم که هیچگونه نفقه ایی به من ندادن. بعد در دادگاه بدوی سه ماه حبس برایشان تعیین شد و بعد از اعتراض در دادگاه تجدید نظر گویا با گریه و زاری پیش قاضی حکم برائت گردید. من چطور میتوانم عسر و حرج خودم را ثابت کنم با توجه به اینکه از ایشان و خانوادشان متنفرم و آقا بیماری ms دارن که پنهان کرده بودن؟ آیا زن میتواند به دلیل کراهت از زوج با بخشش مبلغ کم مهریه طلاق بگیرد؟
برای اینکه بتوانید باستناد به کراهت زوجه تقاضای طلاق نمایید شرط لازم برای پذیرش این دعوی، بذل مال از طرف زوجه و قبول بذل از طرف زوج میباشد. در غیر اینصورت باید با ارایه دلایل محکمه پسند عسر و حرج زوجه را اثبات نمایید.
پاسخ وکیل خانواده: طبق ماده ۱۱۳۰ قانون مدنی، ابتلاء زوج به بیماریهای صعبالعلاج روانی یا ساری یا هر عارضهی صعبالعلاج دیگری که زندگی مشترک را مختل نماید، در صورت احراز توسط دادگاه صالح از مصادیق عسر و حرج محسوب میگردد. اگرچه بیماری اماس یک بیماری صعب العلاج است اما در صورتی که به نحوی نباشد که دوام زناشویی را برای زوجه مخاطرهآمیز نماید، ابتلاء زوج به این بیماری، موجب طلاق نیست.
کراهت زوجه در دوران عقد
سوال: دوران عقد هستم ۵ساله از شدت تنفر و کراهت از همسرم به حق حبس استناد کردم که نبینمش. دعوا کلی راه انداختم که دیگه حتی با وساطت اطرافیان هم درست نشه. هیچی نمیخوام فقط میخوام جدا بشم طرفمم حاضر نیست طلاق بده برام پول هم کلی واریز میکنه ولی نمیخوامش از قیافشم بدم اومده. برای جدایی چه راهی دارم؟
پاسخ وکیل پایه یک دادگستری: چون حق طلاق با مرد هست؛ زوجه باید عسر و حرج خویش را در دادگاه اثبات نماید. مهریه تون را به اجرا بذارید و بعلت ترک طولانی مدت شما و عدم تفاهمات اخلاقی و سایر دلایل محکمه پسند دادخواست طلاق خلع به علت کراهت از شوهر با بخشش مقداری از مهریه تون به زوج از دفترخدمات قضائی به دادگاه خانواده مطرح نمایید.
طلاق با کراهت زوجه
سوال: من و همسرم ۷ سال میشود عقد کردیم و بعد از یک ماه اختلاف خوردیم و ایشان درخواست مهریه و نفقه دادند. تمکین هم نمیکنند و از حق حبس استفاده میکنند. ۱۲ سکه پیش قسط از من گرفتند و ۱۱ ماهی یک عدد، و سهم الارث مرا هم از منزل پدری که به تازگی فوت کردن به مبلغ ۶۰ میلیون گرفته و خانومم در شرایط موصوف که مقداری از مهریه را اخذ و مابقی را در حال اخذ میباشد الان میگه بیا طلاقم بده مابقی مهریه را میبخشم.
اگر ۵ سال از اختلافات بگذره دادگاه به علت عسر و حرج حکم طلاق زن را صادر میکند؟ می تواند به صرف اعلام کراهت از زوج با بذل مابقی مهریه و بدون توافق و رضایت بنده طلاق بگیرد؟ ضمنا هیچگونه مشکل ۱۲گانه سند ازدواج ندارم که بخواهد به آنها اشاره یا ثابت کند.
پاسخ وکیل مهریه: طبق ماده ۱۰۸۵ قانون مدنی، زن می تواند تا مهریه به او تسلیم نشده از ایفاء وظایفی که در مقابل شوهر دارد امتناع کند مشروط بر اینکه مهر او حال باشد و این امتناع مسقط حق نفقه نخواهد بود. و اگر زن قبل از اخذ مهر به اختیار خود به ایفاء وظایفی که در مقابل شوهر دارد قیام نمود دیگر نمی تواند از حکم ماده قبل استفاده کند معذلک حقی که برای مطالبه مهر دارد ساقط نخواهد شد.
لازمه صدور حکم طلاق خلع قبول زوج است لذا صرف اظهار کراهت از ناحیه زوجه از موجبات قبول درخواست طلاق نمیتواند باشد، مگر اینکه کراهت زوجه به واسطه عسر و حرج به وجود آمده باشد به نحوی که دوام زوجیت برای زوجین ممکن نباشد که در اینصورت دادگاه طبق ماده ۱۱۳۰ قانون مدنی پس از احراز عسر و حرج زوجه، زوج را اجبار به طلاق میکند این نوع طلاق بائن بوده و برای زوج حق رجوع نیست.
زوجه با اعلام کراهت شدید و تنفر از زوج حاضر به زندگی مشترک و زوجه با بذل تمامی حقوق قانونی و مهریه خویش و با ادعای کراهت از زوج، حاضر به ادامه زندگی با زوج نشده و گذشت حدود هفت سال از عقد آنان و عدم تمایل زوجه به زندگی و مخاطراتی که چنین وضعیتی را تهدید می کند. زمینه ایجاد عسروحرج را فراهم آورده است.
به موجب آیه شریفه ۱۲۹ از سوره مبارکه نساء و نهی آن از معلقه و بلا تکلیف شدن زوجه با توجه به وضعیتی که زوجه دارد مبین وجود نوعی از عسروحرج است که زوجه دچار آن شده است. بنابراین به نظر میرسد در چنین حالتی عسروحرج که نوعاً قابل تحمل نیست عارض گردیده است.
طلاق به دلیل تنفر از شوهر خود
سوال: آیا با بذل کل مهریه به دلیل تنفر زوجه از زوج ، طلاق یکطرفه می شود گرفت؟
این نوع طلاق طلاقع خلع است که با بخشش قسمتی از مهریه یا کل آن حکم طلاق صادر میشود. البته در این نوع طلاق رضایت شوهر نیز ملاک است.
نمونه دادخواست کراهت زن از مرد
ریاست محترم دادگاه
با سلام و احترام
احتراماً به استحضار میرساند اینجانب ……. به موجب سند ازدواج شماره ……. که تصویر آن پیوست دادخواست تقدیم گردیده در تاریخ …… با خوانده ازدواج نموده که حاصل این ازدواج یک دختر 10 ساله میباشد. به دلیل اختلافات شدید و بدرفتاری از جانب وی، بیش از یکسال است که جدا از یکدیگر زندگی میکنیم و سوء رفتار شدید زوج موجب کراهت و تنفر شدید اینجانب به دلیل بدرفتاری و پرخاشگری های زوج از وی گردیده و ادامهی زندگی با زوج را برای اینجانب غیر قابل تحمل ساخته و اینجانب را در عسر و حرج شدیدی قرار داده است به نحوی که حاضر شدهام با بذل …. سکه از مهریه خود را مطلقه نمایم. نظر به مراتب فوق رسیدگی و صدور حکم شایسته مبنی بر طلاق مورد استدعا میباشد.
سلام من مهریه کامل همسرم دادم و ایشون هم ناشزه شدن و تمکین نمیکنن و هیچ دلیل قانع کننده ی برای عدم تمکین ندارن آیا بنده میتونم ایشون طلاق ندم ؟ آیا ایشون میتونن از طریق کراهت بخوان طلاق بگیرن؟
سلام
چون حق طلاق با مرد هست، اختیار طلاق با شماست. در صورت کراهت زوجه همانطور که در مقاله بالا مطالعه فرمودین ولی اثبات عسر و حرج از طریق کراهت برای زوجه کمی سخت است ولی نشدنی نیست.
سلام من سی ساله با همسرم که البته با اصرار فراوان و بی مورد خانواده ایشان انجام گرفت زندگی میکنم. توی این مدت فقط چن سال توی شهری که بودم کار کرد و بعد به بهانه های مختلف از تهران رفت و اکنون حدود چهارده ساله خارج از تهران کار میکنه. من سه فرزند دارم که در این مدت هم پدر بودم هم مادرشون و تمام نیازهای اساسی بچهها رو خودم دنبالشان بودم. با وجود عمل جراحی قلب باز که دو سال پیش انجام دادم باز هم ایشون رفتن عسلویه و منو بچهها رو تنها گذاشتن. این رو هم اضافه کنم هر چی که ازش بخوام میگه ندارم بخرم. من دلیل این زجر و تنهایی رو اصلا نمیفهمم. ایشون فردی لجباز یکدنده و خودخواه هستن، طوری که به این خصیصه در بین فامیل خودشون معروفن. بیرون از خانه ولی فرشته. آیا میتونم با گرفتن مهریه از ایشون جدا بشم. ضمن اینکه من اصلاً از ابتدای زندگی ایشون بدلم نمینشست و بزور خانوادهش و وعدههای دروغین منو راضی به ازدواج کردن
باسلام
بله شما حتی بدون طلاق نیز می توانید اقدام به مطالبه مهریه نمایید. ولی برای طلاق از طرف زوجه نیاز به اثبات در دادگاه دارد و یکی از این موارد طلاق با بذل قسمتی یا کل مهریه است.