حقوق مربوط به شخصیت که در قانون مدنی مورد بحث واقع میشود حقوقی است که به هر انسانی قطع نظر از وابستگی او به گروه اجتماعی خاص تعلق دارد، حقوقی که بیشتر از شخص انسان حمایت میکند تا منافع مادی او. حقوق مربوط به شخصیت، بر خلاف حقوق مالی (مانند مالکیت) غیر قابل انفکاک از شخص و شخصیت انسان است.
مفهوم شخص و شخصیت
شخص و شخصیت همه جا به یک معنی به کار نمیرود و در رشتههای مختلف علمی دارای معانی متفاوت است. در اصطلاح حقوقی، شخص موجودی است که دارای حق و تکلیف است. شخص دارای زندگی حقوقی است و میتواند در این زمینه با اعمال حقوقی و انجام دادن تکالیف خود نقشی ایفا کند؛ بنابراین شخصیت از نظر حقوقی عبارت است از وصف و شایستگی شخص برای اینکه طرف و صاحب حق و تکلیف باشد.
تعریف شخص حقیقی
شخص حقیقی که همان افراد انسانی را شامل میشوند که میتوانند صاحب حق و تکلیف شوند. شخص طبیعی یا فرد انسانی دارای وجودی است که محدود به دو حد تولد و مرگ است. ممکن است حیات انسان به غیبت طولانی مشکوک باشد؛ در اینصورت، شخص را غایب مفقودالاثر گویند و قانون گذار برای امور مالی و غیر مالی او احکام خاصی مقرر داشته است.
تعریف شخص حقوقی
این اشخاص در مقابل اشخاص حقیقی قرار میگیرند و این اشخاص، موجودات اعتباری هستند، لذا تا زمانی که قانون این شناسایی را انجام نداده است، شخصیت حقوقی بوجود نمیآید. شخص حقوقی عبارت است از دستهای از افراد که دارای منافع مشترک هستند یا پارهای از اموال که به هدف خاصی اختصاص داده شدهاند و قانون آنها را طرف حق میشناسد و برای آنها شخصیت مستقلی قائل است، مانند دولت، شهرداری، دانشگاه آزاد، شرکتهای تجاری، انجمنها و موقوفات.
[ مقاله مرتبط: اقسام شخص حقوقی ]