ازدواج با زن شوهردار + (حکم زنا با زن شوهردار)
مقررات قانون مدنی کشور ما در برخی از بخش ها همچون ارث، نکاح و طلاق برگرفته از فقه اسلامی شیعی می باشد. همانطور که در فقه اسلامی، ازدواج با زن شوهردار حرام ممنوع و اعلام شده است، در قانون مدنی نیز ازدواج با زن شوهردار ممنوع بوده و در شرایطی ، یکی از موانع نکاح به شمار می رود. شوهر داشتن زن یکی از موانع نکاح است و ازدواج با زن شوهردار، ضمانت اجرای مدنی و کیفری دارد. زنا با زن شوهردار نیز دارای مجازات مدنی و کیفری است. اینک به توضیح بیشتر درباره ازدواج و زنا با زن شوهردار می پردازیم.
ازدواج با زن شوهردار
شوهر داشتن مانع نکاح است و زن شوهردار نمی تواند بار دیگر ازدواج کند. اگر چه چند زنی در حقوق ما با شرایطی پذیرفته شده است ولی چند شوهری به هیچ وجه مجاز نیست. تعدد شوهر بر خلاف نظم عمومی و اخلاقی حسنه و موجب اختلاط نسل است و قانون هیچ یک از کشور های متمدن آن را نپذیرفته است.برابر قانون مدنی، که از فقه اسلامی در این زمینه پیروی کرده، نکاح با زن شوهردار باطل است و به علاوه ممکن است موجب حرمت ابدی (همیشگی) ازدواج بین زن و مرد دوم گردد. ماده 1050 قانون مدنی در این باره می گوید:
ماده 1051 قانون مدنی اضافه می کند:
بنابراین اگر کسی زن شوهرداری را با علم به وجود رابطه زوجیت و حرمت نکاح برای خود عقد کند، این ازدواج هم باطل و هم موجب حرمت ابدی است، یعنی دیگر هیچگاه، حتی پس از انحلال نکاح، آن مرد نمی تواند با این زن ازدواج کند.
همینطور است اگر نکاح بدون علم بوجود رابطه زوجیت و ممنوعیت ازدواج یا یکی از این دو امر واقع شده و نزدیکی روی داده باشد. اما اگر نکاح از روی جهل به دو امر مذکور یا یکی از آنها منعقد شده و نزدیکی واقع نشده باشد نکاح باطل است، ولی زن بر مردی که او را عقد کرده حرام موبد نمی شود یعنی بعد از انحلال نکاح اول زن می تواند با آن مرد ازدواج کند.
آیه 24 سوره نساء:
وَالْمُحْصَنَاتُ مِنَ النِّسَاءِ إِلَّا مَا مَلَكَتْ أَيْمَانُكُمْ ۖ كِتَابَ اللَّهِ عَلَيْكُمْ ۚ وَأُحِلَّ لَكُمْ مَا وَرَاءَ ذَٰلِكُمْ أَنْ تَبْتَغُوا بِأَمْوَالِكُمْ مُحْصِنِينَ غَيْرَ مُسَافِحِينَ ۚ فَمَا اسْتَمْتَعْتُمْ بِهِ مِنْهُنَّ فَآتُوهُنَّ أُجُورَهُنَّ فَرِيضَةً ۚ وَلَا جُنَاحَ عَلَيْكُمْ فِيمَا تَرَاضَيْتُمْ بِهِ مِنْ بَعْدِ الْفَرِيضَةِ ۚ إِنَّ اللَّهَ كَانَ عَلِيمًا حَكِيمًا
و نکاح زنان شوهردار نیز (برای شما حرام شد) مگر آن زنانی که (در جنگهای با کفّار، به حکم خدا) متصرّف شدهاید. این حکم خدا بر شماست، و هر زنی غیر آنچه ذکر شد شما را حلال است که به مال خود به طریق زناشویی بگیرید نه آنکه زنا کنید، پس چنانچه از آنها بهرهمند شوید آن مهر معیّن که حق آنهاست به آنان بپردازید، و باکی نیست بر شما که بعد از تعیین مهر هم به چیزی با هم تراضی کنید (و بدانید که) البته خدا دانا و آگاه است.
مجازات کیفری
ازدواج زن شوهردار با دیگری و ازدواج هر مرد با زن شوهردار، با علم به شوهردار بدون زن، جرم است و اگر منجر به مواقعه نگردد، طرفین این عقد باطل به شش ماه تا دو سال حبس یا جزای نقدی از سه تا دوازده میلیون ریال محکوم خواهند شد.
هرگاه ازدواج مزبور به مواقعه منجر شود، مرتکب به مجازات زنا محکوم خواهد شد. ضمنا عاقد در این زمینه به شش ماه تا سه سال حبس یا از سه تاهجده میلیون ریال جزای نقدی و تا 74 ضربه شلاق محکوم خواهد شد و هر گاه عاقد سردفتر ازدواج و طلاق یا اسناد رسمی باشد برای همیشه از تصدی دفتر ممنوع خواهد گردید. قابل ذکر است که این مواد کماکان به قوت و اعتبار خود باقی است.
زنا با زن شوهردار
طبق ماده 1054 قانون مدنی:
بنابراین پس از انحلال نکاح به یکی از علل قانونی، مانند طلاق و فوت، نیز زن نمی تواند با زانی ازدواج کند، اعم از اینکه مرد در حال زنا عالم به شوهر داشتن زن باشد یا نه و اعم از اینکه زن نیز زناکار محسوب شود یا عمل او ناشی از اشتباه یا اکراه باشد، مدخوله به وسیله شوهر باشد یا غیر مدخوله.
بلی اگر زن زانیه و مرد واطی به شبهه باشد، چنانکه از ماده 1054 قانون مدنی برمی آید، حرمت ابدی حاصل نخواهد شد.
ماده 1055 قانون مدنی:
اگر مرد مکره (مجبور) به رابطه جنسی با زن شوهردار شود آیا حرمت ابدی پدید خواهد آمد؟
در پاسخ می توان گفت عملی که با اکراه انجام شده باشد زنا محسوب نمی شود و بر فرض اینکه زنا بر آن اطلاق شود، ماده 1054 آن را در بر نمی گیرد، زیرا ماده منصرف به عملی است که با اختیار شخص انجام شده و جرم و قابل مجازات است و در صورت اکراه، عمل مرد جرم تلقی نخواهد شد.
مجازات زنای محصن و محصنه یعنی زنای مرد دارای همسر و زن دارای همسر، با تحقق شرایط قانونی، رَجم یعنی سنگسار کردن است.
ماده 225 قانون مجازات اسلامی: