قانون مدنی، در تقسیم بندی اموال، اموالی که مالک خاص ندارند یکی از انواع مال به شمار آورده و استفاده از آن ها را با رعایت قوانین مربوط مجاز شناخته است. منظور از این اموال، اموالی است که مالک خاصی برای آن ها نمی توان شناخت، اعم از این که اصلا مالک نداشته یا مال بدون مالک باشند. بنابراین، اموالی را که مالک خاص ندارند، طبق قانون مدنی، می توان به سه دسته تقسیم کرد: مشترکات یا اموال عمومی، مباحات و اموال مجهول المالک.
[ مقاله مرتبط: مال چیست؟ انواع مال در قانون مدنی ]
1) اموال عمومی
مشترکات عمومی اموالی هستند که متعلق به عموم میباشند و مالک خاصی برای آن ها نیست.
هیچکس نمیتواند اموالی را که مورد استفاده عموم است و مالک خاص ندارد از قبیل پل ها و کاروانسراها و آب انبارهای عمومی و مدارس قدیمه و میدانگاه های عمومی تَمَلُک کند. و همچنین است قَنَوات و چاه هایی که مورد استفاده عموم است.
/box]
اموال دولتی که مُعَد است برای مصالح یا اِنتِفاعات عمومی مثل استحکامات و قِلاع و خندقها و خاکریزهای نظامی و قورخانه و اسلحه و ذخیره و سَفایِن جنگی و همچنین اثاثیه و ابنیه و عمارات دولتی و سیم های تلگرافی دولتی و موزه ها و کتابخانههای عمومی و آثار تاریخی و امثال آنها و بِالجمله آنچه از اموال منقوله و غیر منقوله که دولت به عنوان مصالح عمومی و منافع ملی در تحت تصرف دارد، قابل تملک خصوصی نیست و همچنین است اموالی که موافق مصالح عمومی به ایالت یا ولایت یا ناحیه یا شهری اختصاص یافته باشد.
2) مباحات
طبق تعریف، مباحات در ماده 27 قانون مدنی بصورت زیر است:
بنابراین مباحات به عنوان اموال بدون مالک دو ویژگی دارند:
- نداشتن مالک و سابقه آبادی و احیا (حیواناتی که مالک ندارند)
- امکان تملک یا انتفاع از آنها بر طبق قانون
3) اموال مجهول المالک
مالی که مالک دارد ولی مالک آن ها معلوم نیست، و انصراف یا قطع مالکیت (اعراض) مالک از آن مال مشخص نباشد، مال مجهول المالک گفته میشود. و یکی دیگر از اموالی که مالک خاص ندارند است.
در اینجا کلمه حاکم به معنی ولی فقیه است. و کمله فقرا در اصطلاح فقهای اسلامی به کسانی اطلاق میشود که هزینه سال خود و خانواده خود را نداشته باشند و نیز نتوانند به وسیله کسب و کار مخارج سال خود را به تدریج تامین نمایند.
[ مقاله مرتبط: اموال منقول و غیر منقول چیست؟ ]
در صورت تمایل جهت مشاوره حقوقی اموال از طریق لینک زیر اقدام نمایید:
بهترین وکیل حقوقی و اموال کیست؟
برای اینکه بتوانید مشاوره حقوقی خوبی در حوزه حقوقی و اموال داشته باشید بهتر است با وکیل پایه یک دادگستری مشورت نمایید. با مجموعه وکیل VIP بهترین وکیل حقوقی را میتوانید در کنار خود داشته باشید. در این مجموعه مشاوره حقوقی تلفنی و مشاوره حقوقی حضوری صورت میگیرد و میتوانید از بهترین وکیل مشهد در دعاوی خود استفاده کنید.