محکوم له، محکوم علیه و محکوم به سه واژه بسیار پر کاربرد در دعاوی حقوقی و کیفری میباشد. برای اینکه بتوانیم درک بهتری از این واژه‌ها در پرونده خود داشته باشیم ابتدا به زبان ساده آن را تعریف کرده و سپس در دو قانون آیین دادرسی مدنی و قانون اجرای احکام مدنی معنی آن را بررسی کرده‌ایم. در انتها محکوم له، محکوم علیه و محکوم له را در قانون آورده که نحوه کاربرد آن را بهتر متوجه شوید. اگر در موارد حقوقی خود دچار مشکل شده‌اید و نمی‌دانید که در ابتدا وکیل داشته باشید یا خیر. بهتر است بهترین وکیل پایه یک دادگستری مشاوره حقوقی تلفنی داشته باشید.
تعریف محکوم له، محکوم علیه و محکوم به
محکوم علیه: فرد یا افرداری که به انجام کاری محکوم شده است.
محکوم له: فرد یا افرادی که قانون به نفع او فرد یا افرادی را به انجام کاری محکوم کرده است.
محکوم به: آنچه در مورد آن حکم صادر شده و چیزی که بین محکوم علیه و محکوم له به آن حکم شده است.
محکوم له کیست و محکوم علیه کیست؟
برداشت از واژه محکوم‌له در قانون آیین دادرسی مدنی با قانون اجرای احکام مدنی یکسان نیست.
در پاسخ به سوال محکوم له کیست ، معنی محکوم له در قانون آیین دادرسی مدنی و سایر مقررات مرتبط مانند مقررات وکالت علی القاعده طرفی است که حکم، جزئا یا کلا، به سود او صادر شده باشد و محکوم علیه نیز علی القاعده طرفی است که حکم، جزئاً یا کلاً، به زیان او صادر شده باشد؛ تفاوتی نمی‌نماید که خواهان دعوا و یا خوانده آن باشد.
برای تشخیص این امر که حکم به سود یا زان کدام طرف است باید به دادخواست خواهان با لحاظ دفاعیات خوانده، توجه شود. پس، چنانچه حکمی صادر شود که به موجب آن، خواهان در تمام یا بخشی از خواسته خود ذی حق شناخته شده و خوانده دعوا، به ادا یا شناسایی حق او محکوم شده باشد، بسته به مورد، کلاً (چنانچه در تمام خواسته ذی حق اعلام شده باشد) یا جزئاً (چنانچه در بخشی از خواسته ذی حق اعلام شده باشد)، معنی محکوم‌له میباشد و در برابر، خوانده، بسته به مورد، کلاً یا جزئاً محکوم‌علیه شمرده می‌شود که پاسخ سوال محکوم علیه کیست میباشد.
محکوم له در قانون اجرای احکام مدنی
ماده 2 قانون اجرای احکام مدنی:
محکوم‌له، با توجه به ماده مزبور طرفی است که دو شرط لازم و کافی داشته باشد:
1) اقامه دعوای اصلی یا دعوای طاری (یعنی دعوای متقابل، دعوای جلب ثالث یا دعوای ورود ثالث) نموده باشد.
2) مانند سایر مواردی که محکوم له مشخص می شود، حکم کلا یا جزئاً به سود وی صادر شده باشد.
پس چنانچه دادگاه، در حکمی که صادر نموده، خواهان را، کلا، محکوم به بی حقی نموده باشد خوانده این دعوا، اگرچه در دعوا کلا پیروز شده، از نظر قانون اجرای احکام مدنی، محکوم له به شمار نمی‌رود.
محکوم علیه در قانون آیین دادرسی مدنی
برای اینکه به درک بهتری از محکوم علیه در قانون برسید اینجا دو ماده قانونی مرتبط با آن را آورده‌ایم که کاربرد آن را متوجه شوید.
ماده 523 قانون آیین دادرسی مدنی:
تبصره – احکام جزائی دادگاه‌های صالح مبنی بر استرداد کل یا بخشی از اموال محکوم علیه یا ضبط آن مستثنی میباشد.
ماده 524 قانون آیین دادرسی مدنی:
مستثنیات دین عبارت است از:
الف – مسکن مورد نیاز محکوم علیه و افراد تحت تکفل وی با رعایت شوون عرفی.
ب – وسیله نقلیه مورد نیاز و متناسب با شان محکوم علیه.
ج – اثاثیه مورد نیاز زندگی که برای رفع حوائج ضروری محکوم علیه، خانواده و افراد تحت تکفل وی لازم است.
د – آذوقه موجود به قدر احتیاج محکوم علیه و افراد تحت تکفل وی برای مدتی که عرفا آذوقه ذخیره می‌شود.
ه – کتب و ابزار علمی و تحقیقاتی برای اهل علم و تحقیق متناسب با شان آنان.
و – وسایل و ابزار کار کسبه، پیشه‌وران، کشاورزان و سایر اشخاصی که وسیله امرار معاش محکوم علیه و افراد تحت تکفل وی میباشد.
محکوم به در قانون آیین دادرسی مدنی
برای توصیف بهتر واژه محکوم به بهتر است آن را در قانون بیابیم و مفهوم آن را بفهمیم.
ماده 175 قانون آیین دادرسی مدنی:
مشاوره حقوقی با وکیل پایه یک دادگستری
مشاوره حقوقی با بهترین وکیل مشهد می‌تواند شما را از اشتباه در پرونده‌های حقوقی و رویه‌های قضایی دور کند. مشاوره حقوقی تلفنی و مشاوره حقوقی حضوری دو نوع از مشاوره‌های مجموعه وکیل VIP میباشد که بهترین وکیل خانم و وکیل آقا را داراست. برای تماس با شماره وکیل کافی است با شماره‌های موجود در همین صفحه تماس بگیرید.
در قانون آیین دادرسی مدنی و سایر مقررات مرتبط، واژه “محکوم له” به طرفی اطلاق می‌شود که حکم دادگاه، جزئی یا کلی، به سود آن طرف صادر شده باشد. در واقع، معنی محکوم له یعنی چی به طرفی اطلاق می‌شود که در دعوایی که در دادگاه مطرح شده است، توانسته باشد حق خود را اثبات کند و حکم دادگاه به سود او صادر شده باشد. به عبارت دیگر، این طرف در نتیجه دعوایی که مطرح کرده، برنده شده است.
از سوی دیگر، واژه “محکوم علیه” به طرفی اطلاق می‌شود که حکم دادگاه، جزئی یا کلی، به زیان آن طرف صادر شده باشد. به عبارت دیگر، این طرف در نتیجه دعوایی که مطرح کرده، باخت کرده است.
بنابراین، پاسخ به سوال منظور محکوم علیه کیست، به طرفی اشاره دارد که در نتیجه دعوایی که مطرح کرده، باخت کرده و حکم دادگاه به زیان او صادر شده است. در حالی که پاسخ به سوال محکوم له کیست، به طرفی اشاره دارد که در نتیجه دعوایی که مطرح کرده، برنده شده و حکم دادگاه به سود او صادر شده است. البته بعضی از واژه های محکوم لهم کیست، محکوم لهما یعنی چه، محکوم علیهما و … در حقوق به اشتباه استفاده می‌کنند.
محکوم له کیست ؟
کسی که رای به نفع او صادر شده است را محکوم له می گویند. مثلا شما دادخواست مطالبه وجه داشتید و رای به نفع شما صادر شده و شما می شوید محکوم له و کسی که باید اون مبلغ پرداخت کنه میشه محکوم علیه می شود
سلام همسر من درخواست طلاق داده من مهریه خودم رو چند سال قبل به او بخشیده بودم سه ماه پیش منو فرزند سه ساله مون رواز خونه بیرون کرد و قفل درو عوض کرد خرجی هم نمی‌داد شکایت ترک انفاق کردم محکوم شد به سه ماه و یک روز حبس تعلیقی و الان یک هفته هست که این حکم رو دادگاه براش صادر کرده ولی همچنان منو توی خونه راه نمی‌ده البته قرار شد برام ماهیانه نفقه بریزه ولی توی خونه راهم نمی‌ده ومیگه می‌خوام طلاقت بدم نمی‌خوام توی خونم باشی و من و فرزندم اکنون بدون خونه هستیم میتونم دوباره ازش برای ترک انفاق شکایت کنم یا چون نفقه می‌ده بهم نمی‌شه اینکارو کرد دیگه؟ میتونم دوباره ازش برای ترک انفاق شکایت کنم؟
سلام
بله امکان طرح شکایت وجود دارد و همچنین می توانید از طریق کلانتری طی صورتجلسه ای مراتب اخراج شما از منزل و تعویض قفل درب را تنظیم و ثبت در شکایت نمایید.
سلام، ماه پیش قاضی حکم پرداخت بدهی یکی از همسایگانم به بنده به مبلغ 10 میلیون تومان را صادر کرد و ده روز فرصت پرداخت داد، ولی ایشان در طی این ده روز، با دو شاهد تقاضای اعسار و قسطی کردن مبلغ را کرد، ابلاغیه‌ای برای دو ماه دیگر جهت رسیدگی صادر شده است، ولی من چند روز پیش با در دست داشتن حکم، به دادورز اجرای احکام مراجعه نمودم و ایشان بدون توجه به تقاضای محکوم علیه جهت اعسار، حکم توقیف کارتهای بانکی او را صادر کرد و بنده با همان حکم به بانک مراجعه کردم و تمامی کارتهایش را توقیف نمودم، آیا محکوم علیه می‌تواند به خاطر اینکه تقاضای اعسار کرده بود و هنوز وقت دادرسی به آن نرسیده، اعتراض نموده و تمامی اموالش را از توقیف خارج سازد؟
باسلام و احترام
به میزان بدهی که به پرداخت آن محکوم شده است می‌توانید از حساب‌های بانکی ایشان توقیف کنید و اگر کفاف بدهی شما را بدهد رسیدگی به درخواست اعسار منتفی است. با درخواست اعسار جلب محکوم علیه منتفی می‌گردد.
سلام مورد وکالت: فروش وانتقال قطعی تمامی ششدانگ یکد ستگاه سواری پیکان با مشخصات فوق الذکر ملکی موکل بهرکس و بهر مبلغ و عقد وشرط حتی به خود امضای اوراق و اسناد و دفاتر و دریافت وجه و اقرار برسید وحق خیار و اسقاط کافه خیارات ضمانت کشف فساد و تحویل وتحول و مراجعه به راهنمایی و رانندگی و مراکز تعویض پلاک و تقاضا و اخذ گواهی‌عدم خلاف و رفع هرگونه شکایت و یا موانع قانونی و اقدام به فک پلاک و اخذ پلاک جدید بنام خود یا غیر و انجام تشریفات قانونی لازم بنحوی که جهت انجام مورد وکالت نیازی بحضور وامضای و اجازه ثانوی موکل نباشد و وکیل مرقوم تام الاختیار است وضمنا مفاد ماده ۲۰ ایین نامه راهنمائی و رانندگی مصوب ۱۸ –۳ – ۱۳۸۴هیات محترم وزیران و مسولیت‌های وکیل در مواد ۶۶۶ و ۶۶۷ قانون مدنی را به متعاملین تفهیم نموده و وکیل و موکل از تبعات انجام دیر هنگام مورد وکالت اگاه شدند. و نیز با حق مراجعه به تمامی پارکینگهای نیروی انتظامی و اگاهی و کلانتری و راهنمائی و رانندگی و دادگستری در سرتاسر کشور جمهوری اسلامی ایران جهت ازادسازی و تحویل وترخیص خودروی فوق الذکر. ودر ضمن اعتبار این وکالتنامه از تاریخ تنظیم صرفا وفقط جهت تعویض پلاک بمدت یک ماه میباشد. حدوداختیارات: وکیل مرقوم در انجام مفادموردوکالت وسایراموریکه مستلزم اجرای آن باشد از جانب موکل با حق توکیل بغیرولوکرارادارای اختیارات تامه و مطلقه بوده و تمامی امضا و اقداماتش بمنزله و بجای امضاء و اقدامات خود موکل محسوب و مفاد این سند فقط در نفس وکالت موثر است و موکل در ضمن عقد خارج لازم حق عزل وکیل را از خودسلب وساقط نمود.
باسلام و احترام
موضوع وکالت نامه صرفا تعویض پلاک است و ارتباطی به اسقاط ندارد.
سلام طلاق گرفتم خانمم حضانت بچه ها رو گرفته آیا با لغو حزانت باز هم نفقه بچه هارو باید پرداخت کنم؟
باسلام و احترام
نفقه فرزندان بر عهده پدر می باشد.
سلام من یک خاور حدود۲ ماه تحویل راننده با حقوق ۱۲ میلیون دادم که بعد از ۱ ماه اومد برا حساب ۲۷ میلیون طلب من شد گفت فردا ساعت ۱۰ واریز میکنم رفت دیگه جواب من نداد همینطور باماشین کار گرد من هرچی تماس گرفتم با همراه چند نفر دیگر که ماشین بیار نمیخام کار کنی جواب نداد تا اینکه تو جاده ماشین جام کردو وایساد اونوقت جواب داد بیا ماشینت ببر خودشم مدارکم برداشت وبرد خواهش میکنم راهنمائیم کنید از چه قسمتی حقوقی یا کیفری شکایت کنم که با نتیجه برسم ضمنا ن کارکرد ب من داده و ماشین هم باخرج سنگین تو گاراژ افتاده بعد پاسگاه منطقه هم صورتجلسه با چند نفر شاهد اضا کردن ممنون